Chuyển đổi số
Chuyển đổi số là quá trình quan trọng, thú vị và phức tạp, tác động đến tất cả các khía cạnh của cá nhân và tổ chức, từ cách sống, làm việc đến phương thức sản xuất, dựa trên các công nghệ số. Để thực hiện quá trình này, mỗi tổ chức cần xác định rõ hướng đi của mình. Điều này đòi hỏi sự tự chủ và sáng tạo trong việc xây dựng chiến lược chuyển đổi số. Để hỗ trợ cho các tổ chức trong quá trình xây dựng chiến lược chuyển đổi số của mình, các chuyên gia và tổ chức hàng đầu trên toàn thế giới đã tích lũy được một số kinh nghiệm quý báu. Trong bài viết này, BIT Group sẽ tổng hợp những kinh nghiệm đó để các doanh nghiệp, cơ quan có thể tham khảo và áp dụng vào chiến lược của mình.
Chiến lược chuyển đổi số là gì?
Chiến lược chuyển đổi số là kế hoạch toàn diện để tổ chức hoặc cá nhân áp dụng các công nghệ số vào mọi khía cạnh của hoạt động của mình. Mục đích của chiến lược chuyển đổi số là cải thiện hiệu suất, tăng tính cạnh tranh và tạo ra giá trị cho khách hàng bằng cách sử dụng các công nghệ số như trí tuệ nhân tạo (AI), máy học (machine learning), big data, Internet of Things (IoT) và các công nghệ mới khác. Chiến lược chuyển đổi số bao gồm cả việc thay đổi các quy trình, hệ thống và phương thức hoạt động của tổ chức để tận dụng tối đa tiềm năng của công nghệ số. Việc thiết lập một chiến lược chuyển đổi số đúng đắn và hiệu quả là cực kỳ quan trọng để đạt được những lợi ích của sự chuyển đổi số.
Các thành phần của chiến lược chuyển đổi số
Các thành phần của chiến lược chuyển đổi số
1. Chiến lược và lãnh đạo
Chuyển đổi số thành công phụ thuộc rất lớn vào người điều hành và lãnh đạo của tổ chức hoặc doanh nghiệp. Để triển khai chuyển đổi số hiệu quả, nhà lãnh đạo cần có những tố chất nhất định. Cụ thể:
- Một nhà lãnh đạo thành công cần có sự nhạy bén đối với sự thay đổi và sẵn sàng thử nghiệm các công nghệ mới. Những nhà lãnh đạo này phải nuôi dưỡng một nền văn hóa đón nhận sự thay đổi.
- Các nhà lãnh đạo cần biết cách tạo ra sự thay đổi có mục đích. Thay vì chỉ sử dụng công nghệ để thể hiện rằng tổ chức có công nghệ mới, họ cần sử dụng công nghệ để duy trì tính cạnh tranh và thúc đẩy hướng tới sự đổi mới.
- Một nhà lãnh đạo thành công không chỉ có tầm nhìn rõ ràng về tương lai của tổ chức mà còn phải chủ động cam kết các nguồn lực và thực hiện những thay đổi cần thiết để biến tầm nhìn thành hiện thực. Một chiến lược chuyển đổi số rõ ràng và mạch lạc có thể giúp vạch ra nhu cầu của tổ chức về thời gian và tầm nhìn tương lai.
- Những nhà lãnh đạo thành công cần chấp nhận rủi ro và thử nghiệm tiên phong. Chấp nhận rủi ro là điều cần thiết để thành công trong chuyển đổi số. Những nhà lãnh đạo này là những người tạo ra cơ hội để thử nghiệm và đổi mới.
- Những nhà lãnh đạo thành công cần tạo lập quan hệ đối tác. Quan hệ đối tác và cộng tác giữa các tổ chức có thể giúp cải thiện khả năng cạnh tranh của chúng. Như câu nói của Helen Keller “Một mình chúng ta có thể làm rất ít; cùng nhau chúng ta có thể làm được rất nhiều điều.”
2. Thay đổi văn hóa và giao tiếp
Chuyển đổi số đòi hỏi sự sẵn sàng để thay đổi văn hóa của một tổ chức, điều này thường gặp khó khăn vì khách hàng và nhân viên không muốn có những thay đổi lớn. Tuy nhiên, để thành công trong chuyển đổi số, nền tảng văn hóa là cực kỳ quan trọng. Việc chuẩn bị tâm lý cho cán bộ và nhân viên là cơ sở để đạt được sự thành công trong chuyển đổi số.
Để đạt được điều này, cần thực hiện một số hoạt động như tuyên truyền và vận động cán bộ và nhân viên về chiến lược chuyển đổi số và lợi ích mà nó mang lại cho tất cả các bên liên quan. Ngoài ra, cần tiến hành đào tạo để chuẩn bị tâm lý cho cán bộ và nhân viên trước khi thực hiện chuyển đổi. Cuối cùng, cần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết nối văn hóa với các sáng kiến mới.
3. Tối ưu hóa các quy trình
Mọi hoạt động đều bao gồm nhiều quy trình và hoạt động có thể được tối ưu hóa để làm cho quá trình làm việc trơn tru hơn. Trong quá trình xây dựng chiến lược chuyển đổi kỹ thuật số, tối ưu hóa quy trình hoạt động là rất quan trọng.
Chiến lược cần đảm bảo tối ưu hóa quy trình hoạt động và đồng thời đáp ứng các mục tiêu của khách hàng cũng như đội ngũ nội bộ. Chiến lược cũng cần phải đề cập đến tất cả các quy trình kinh doanh được kết nối với nhau để đạt được hiệu quả tối đa.
Ngoài việc tối ưu hóa quy trình kinh doanh, cần tận dụng tối đa các dữ liệu được thu thập trong quá khứ để cải thiện hiệu quả của quy trình hoạt động.
4. Dữ liệu số
Chuyển đổi số được áp dụng để loại bỏ những vấn đề và hạn chế hiện tại trong hoạt động của tổ chức, cán bộ, nhân viên cũng như khách hàng. Tuy nhiên, làm thế nào để xác định những khó khăn và hạn chế này?
Phân tích và tích hợp dữ liệu là cách hiệu quả để xác định các vấn đề và hạn chế của tổ chức. Tuy nhiên, một sai lầm phổ biến là chọn công nghệ ưa thích trước khi phân tích dữ liệu để xây dựng chiến lược chuyển đổi. Nếu không phân tích dữ liệu, chúng ta có thể bỏ qua những vấn đề nảy sinh khi quan hệ với các đơn vị hoặc khách hàng bên ngoài. Phân tích dữ liệu và chia sẻ kết quả có thể giúp tìm ra giải pháp tốt nhất cho các vấn đề này, từ đó đưa ra một chiến lược chuyển đổi số hiệu quả hơn và tận dụng tốt hơn quá trình chuyển đổi.
5. Công nghệ số
Trong quá trình lập kế hoạch chuyển đổi số, việc lựa chọn công nghệ phù hợp là một trong những bước quan trọng nhất. Tuy nhiên, triển khai các công nghệ số đòi hỏi đầu tư tài chính lớn và cần phải được thực hiện một cách chính xác để tránh phát sinh chi phí không đáng có.
Để đạt được hiệu quả cao trong chiến lược chuyển đổi số, cần phải chọn lựa các công nghệ phù hợp với ngân sách của tổ chức và đáp ứng các yêu cầu tối ưu. Việc lựa chọn công nghệ phải đảm bảo tính liên tục và kế thừa, phù hợp với việc xử lý cập nhật các hệ thống cũ và hiện đại hóa ứng dụng, hoặc triển khai các hệ thống kỹ thuật số mới.
Các công nghệ cơ bản chuyển đổi số bao gồm các công nghệ như di động, IoT, Digital Twin, robot, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo và thực tại ảo tăng cường.
Nền tảng đám mây và phân tán
Nền tảng đám mây và phân tán sẽ là những công nghệ thịnh hành trong tương lai gần. Gartner dự đoán đến năm 2025, hầu hết các nền tảng dịch vụ đám mây sẽ cung cấp ít nhất một số dịch vụ đám mây phân tán thực thi tại điểm cần thiết.
Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng đang áp dụng các giải pháp công nghệ dựa trên dịch vụ dữ liệu API để đạt được sự linh hoạt trong hoạt động và đẩy nhanh các ý tưởng mới ra thị trường. Việc tạo và sử dụng các API cũng giúp mở khóa giá trị mới trong các tài sản hiện có.
Cuối cùng, đại dịch COVID-19 cũng thúc đẩy quá trình chuyển đổi kỹ thuật số trong nhiều lĩnh vực, và đã tạo nên động lực để sử dụng các công nghệ thế hệ tiếp theo như blockchain hoặc sổ cái phân tán.
Phân Tích Dữ Liệu Và Trí Tuệ Nhân Tạo
Dữ liệu đã trở thành trung tâm của chiến lược chuyển đổi số, bởi vì nó giúp loại bỏ các giả định và cho phép chúng ta nhìn thẳng vào hiện trạng. Sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo giúp nâng cao khả năng ra quyết định của tổ chức. Các công cụ và kỹ thuật này giúp chuyển đổi khối lượng dữ liệu ngày càng tăng thành nền tảng sẵn sàng cho một kỷ nguyên mới. Trong kỷ nguyên này, máy móc không chỉ tăng cường khả năng ra quyết định của con người, mà còn đưa ra những quyết định thời gian thực ở quy mô lớn vượt quá khả năng xử lý của con người.
Với những trụ cột cốt lõi của kỹ thuật trí tuệ nhân tạo (AI) như DataOps, ModelOps, MLOps và DevOps, việc sử dụng AI tạo điều kiện thuận lợi cho triển khai các giải pháp AI và góp phần vào hoạt động của tổ chức một cách tốt hơn.
Tăng Cường Trải Nghiệm Số
Sau đại dịch COVID-19, làm việc từ xa và mua sắm trực tuyến sẽ vẫn tiếp tục duy trì. Các tổ chức nhạy bén với chuyển đổi số sẽ tiếp tục nghiên cứu và tận dụng phương án này để mở rộng mô hình hoạt động, phát triển các dịch vụ và kênh hoạt động mới, từ đó cải thiện mô hình hoạt động. Đồng thời, trên cơ sở đó, các tổ chức cần tiếp tục bổ sung công nghệ mới để tận dụng thế mạnh này, ví dụ như triển khai các thuật toán và công nghệ thông minh IoT. Các tổ chức đang tối ưu hóa hiệu suất cá nhân và nhóm, tùy chỉnh trải nghiệm của khách hàng thông qua các đề xuất được cá nhân hóa. Việc triển khai công nghệ trong chiến lược chuyển đổi số giúp thực hiện quá trình chuyển đổi một cách suôn sẻ, đảm bảo hiệu quả đầu tư và giới hạn trong phạm vi, khắc phục các quy trình còn thiếu sót và xây dựng tổ chức sẵn sàng cho tương lai.
6. Tổ chức thực hiện
Chuyển đổi số không chỉ đơn giản là việc đầu tư bổ sung công cụ, phần mềm, hệ thống mà còn là việc tổ chức thực hiện để thay đổi cơ cấu tổ chức trên cơ sở công nghệ số. Do đó, tổ chức thực hiện đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi này. Để thực hiện chuyển đổi số, cần phải tổ chức các nhóm thực hiện sau:
Nhóm lãnh đạo: Với mô hình hoạt động dựa trên công nghệ số, người lãnh đạo phải nhạy bén và dẫn đường như người cầm đuốc. Các nhà lãnh đạo về công nghệ trong một số tổ chức có thể là giám đốc chuyển đổi số, giám đốc kỹ thuật số, giám đốc đổi mới sáng tạo, giám đốc công nghệ hoặc giám đốc thông tin.
Nhóm nghiệp vụ: Nhóm nghiệp vụ là những người ứng dụng công nghệ số để thực hiện các nghiệp vụ cơ bản của tổ chức. Một số chỉ định thuộc nhóm kỹ thuật số hóa cốt lõi là Người quản lý sản phẩm, Người quản lý chương trình, Người lãnh đạo trải nghiệm khách hàng, …
Nhóm chuyên trách chuyển đổi số: Nhóm này cần phải có trình độ và kỹ năng trong các lĩnh vực phát triển, thiết kế, mã hóa và khoa học dữ liệu để cung cấp các tính năng tốt cho các hoạt động chuyển đổi số. Nhóm này cần được bao gồm tất cả các bên liên quan, có thể là nhà phát triển, nhà thiết kế, người trực quan hóa, nhà khoa học dữ liệu, kỹ sư trí tuệ nhân tạo và học máy, v.v.
Việc triển khai tổ chức các nhóm phụ thuộc vào định hướng và giải pháp trong chiến lược chuyển đổi số. Tổ chức các nhóm cần phải linh hoạt để dễ dàng thay đổi phù hợp với các hoạt động của chiến lược. Nhân sự của các nhóm có thể được lựa chọn từ bên trong tổ chức hoặc đi thuê các chuyên gia bên ngoài. Tuy nhiên, việc đi thuê phải đảm bảo rằng nhân sự có hiểu biết về hoạt động của tổ chức và kết hợp với nhân sự bên trong của tổ chức để tạo thành các nhóm thống nhất. Để đạt được điều này thì vai trò của người lãnh đạo chuyển đổi số rất quan trọng. Vai trò của người lãnh đạo chuyển đổi số là xác định định hướng, đề bài và tháo gỡ các nút thắt trong việc hướng tới mục tiêu.
7. Kết quả đầu ra
Để đạt được kết quả chuyển đổi số đúng đắn, tổ chức cần phải đặt ra định hướng chiến lược rõ ràng. Một trong những yếu tố quan trọng nhất là định hình rõ ràng kết quả đầu ra và đảm bảo sự logic trong việc triển khai các phương pháp và công nghệ được lựa chọn. Tuy nhiên, vì chuyển đổi số là một lĩnh vực mới và chưa có nhiều kinh nghiệm, việc định hình kết quả có thể gặp khó khăn. Do đó, sự linh hoạt là rất cần thiết để đánh giá, xem xét và điều chỉnh kết quả kịp thời. Để thực hiện điều này, chiến lược cần đặt ra các chỉ tiêu để đánh giá việc triển khai các giai đoạn.
Với chiến lược chuyển đổi số, sự linh hoạt là yếu tố quan trọng để đạt được thành công. Tuy nhiên, việc tuân theo chiến lược đã đề ra là vô cùng cần thiết, nhưng cũng cần sẵn sàng thay đổi nếu cần thiết để đảm bảo kết quả chuyển đổi số đúng đắn.
Với các thông tin cơ bản này, bạn sẽ có được cái nhìn tổng quan về quá trình xây dựng và triển khai chiến lược chuyển đổi số. Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các nhà quản lý và doanh nghiệp trong việc đưa ra quyết định và triển khai thành công chiến lược chuyển đổi số.
Xem thêm:
5 CHIẾN LƯỢC HIỆU QUẢ ĐỂ CHUYỂN ĐỔI SỐ DOANH NGHIỆP
XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC CHUYỂN ĐỔI SỐ: CÁCH TẠO RA GIÁ TRỊ CHO KHÁCH HÀNG CỦA DOANH NGHIỆP
